- Μωράκης
- Επώνυμο κρητικής οικογένειας, η οποία καταγόταν από την παλιά οικογένεια των Μαυροπατέρων και αποτελούσε κλάδο της βυζαντινής οικογένειας των Σκορδυλών. 1. Ανδρουλιός (1730 - 1833). Καταγόταν από το χωριό Ασκύφου των Σφακιών και ήταν ναυτικός στο επάγγελμα. Ως αρχηγός των συγχωριανών του, πήρε μέρος στην επανάσταση του 1770 και, μετά την αποτυχία της, ασχολήθηκε και πάλι με τη ναυτιλία. Αργότερα υπηρέτησε στον ρωσικό στόλο, που βρισκόταν τότε στη Μεσόγειο, και πήρε επίσης μέρος στις ναυτικές επιχειρήσεις του Λάμπρου Κατσώνη στο Αιγαίο. Μετά τη συντριβή του Κατσώνη (1792) ξαναγύρισε στη βιοποριστική εργασία του. Μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία και διορίστηκε, παρά τη μεγάλη του ηλικία, σε διάφορες πολιτικές θέσεις έως το τέλος του Αγώνα (1830). Το 1833, μετά τη συγκέντρωση των επαναστατημένων Κρητικών στην περιοχή της Κυδωνίας, αιχμαλωτίστηκε από τους Τούρκους στο χωριό του και απαγχονίστηκε εκεί χωρίς δίκη. 2. Γεώργιος (1760 - 1847). Γιος του προηγούμενου. Ήταν πρωτοπαπάς των Σφακιών. Πήρε μέρος στην επανάσταση του 1821 και διακρίθηκε για την ανδρεία του. Μετά το τέλος του Αγώνα πήγε στην Πελοπόννησο, όπου και πέθανε το 1847. 3. Αναγνώστης ή Πρωτοπαπαδάκης (τέλος 18ου αι. – 1822). Γιος του προηγούμενου. Πήρε μέρος στην Επανάσταση και σκοτώθηκε στις επιχειρήσεις της Μαλάξας (20 Ιουλίου 1822). 4. Μανούσος (τέλος 18ου αι. – 1829). Αδελφός του προηγούμενου. Διακρίθηκε για τις τολμηρές του ενέδρες, με τις οποίες αποδεκάτιζε τους Τούρκους. Τραυματίστηκε, όμως, σοβαρά σε κάποια μάχη και μεταφέρθηκε στο Ναύπλιο, όπου και πέθανε. 5. Πωλιός (τέλος 18ου αι. – 1834). Νεώτερος αδελφός των προηγούμενων. Ως οπλαρχηγός πήρε μέρος σε πολλές πολεμικές επιχειρήσεις στην Κρήτη και στην Πελοπόννησο, όπου και τραυματίστηκε αρκετές φορές. Πέθανε το 1834 στο Ναύπλιο. 6. Εμμανουήλ (αρχές 19ου αι. – 1823). Γιος του Αναγνώστη. Πήρε μέρος στην Επανάσταση και διακρίθηκε σε πολλές μάχες για την ανδρεία του. Έπεσε ενώ μαχόταν γενναία κοντά στο φρούριο της Κισάμου, στα τέλη Απριλίου του 1823. 7. Εμμανουήλ. Γιος του Πωλιού. Διακρίθηκε στην Επανάσταση σε διάφορες πολεμικές επιχειρήσεις της Κρήτης. Μετά το τέλος του Αγώνα (1830) πήγε στην ηπειρωτική Ελλάδα, όπου τιμήθηκε με τον βαθμό του λοχαγού της φάλαγγας. 8. Παύλος (; – 1883). Διακρίθηκε ως αρχηγός του ανατολικού τμήματος της επαρχίας Σφακιών στην επανάσταση του 1866 - 1869. Πήρε μέρος σε όλες τις πολεμικές επιχειρήσεις στις περιοχές των Χανιών και του Ρέθυμνου. Μετά το τέλος του Αγώνα πήγε στην Αθήνα, όπου και πέθανε.
Dictionary of Greek. 2013.